ÖZEL YURT SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR!
Uykusuz geçirdiğiniz stresli günler ve uzun gecelerin sonunda emeklerinizin karşılığını aldığınız için sizi gönülden tebrik ederiz. Üniversite hayatınızın da ideallerinize uygun şekilde sürmesini dileriz.
Her şey üniversiteyi kazanmanızla başlar. Anneniz babanız bu güne kadar gözünün önünden ayırmadığı evladını başka şehirlere göndermenin kaygısı ile sevincinize ortak olmak arasında gidip gelirken, bir şekilde evinize bir sürü yurtların ve özel üniversitelerin broşürleri gelebilir. Bazı cemaatlere bağlı insanlar evinize gelerek (bu gelen komşunuzda olabilir); ‘Kızınız üniversiteyi kazanmış hayırlı olsun. Başka şehre gideceği için hiç telaşlanmayın, bizim tanıdık yurtlar var oraya gönderelim, sahip çıkarlar emin ellerde olur’ diyebilir.
Öğrenciliğiniz süresince üniversitenizin bulunduğu il veya ilçede bir şekilde bir yerde konaklamak, beslenme ihtiyaçlarınızı karşılamak ve güvenli bir şekilde hayatınızı sürdürmek zorundasınız. Konaklayacağınız doğru işletmeyi seçerek eğitiminiz süresince yaşamınızı kâbusa döndürebilecek olayların önlemini başından almadığınızda, eğitim hayatınızı sekteye uğratabilecek zorlu bir süreç yaşayabilirsiniz. Güvenliği sağlanmış, hizmet veren, huzur içerisinde yaşayabileceğiniz bir ortamı seçmediğinizde yaşayacağınız olumsuzluklar eğitiminizi dolayısıyla yaşamınızı da kötü etkileyecektir.
Kayıt yaptırmak için üniversitenin bulunduğu şehre indiğiniz anda terminalde, otogarda, iskelede, üniversitenize giden yolda veya kampüsün bahçesinde kurulan kız öğrenci yurtlarının stantlarında çok ilgi göreceksiniz. Eliniz kolunuz yurtların tanıtım broşürleriyle dolacak. Kırk yıllık dostunuz gibi sevecen, tatlı ve güler yüzlü davranarak sizi ikna etmek için bin bir türlü vaatler ile sözleşme yapıp senet imzalatmaya çalışacaklar. Soğukkanlılığınızı kaybetmeyin siz ilk defa görüyorsunuz ama bu her yıl yaşanan bir süreçtir.
Gençlik ve Spor Bakanlığı’na Bağlı (Ruhsatlı) Özel Yurtları Tercih Edin!
Çünkü en güzel örneklerden sadece biri; 2020-2021 yılları arasında yaşadığımız COVID-19 salgınında üniversiteler geçici olarak uzaktan eğitime geçtiğinde, Gençlik ve Spor Bakanlığından ruhsatlı özel yurtlarda konaklayan öğrenciler Özel Yurtlar Yönetmeliği’nde belirtilen maddelere göre sadece kaldıkları ayların ve kalan miktarın %30 unu ödeyerek yurttan ayrıldı.
Gençlik Spor Bakanlığı’nın denetiminde olmayan binalarla sözleşme yapmış olan öğrencilerin büyük çoğunluğu sıkıntı yaşadılar. Herhangi bir denetime tabi olmayıp öğrenci barındırması da yasal olmayan, fiyatları cazip geldiğinden tercih edilen, Öğrenci Apartı, Öğrenci Evi, Ev Kiralayanlar vb. isimlerle faaliyet gösteren bu oluşumlar, pandemi sürecinde okullar açıkmış gibi öğrencilerden kalmadıkları tüm yılın ücretini tahsil ettiler.
Konaklamak İstediğim Yerin Yasal Olduğunu Nasıl Anlarım?
Özel Yurtlar Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlıdır. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın İl Müdürlükleri tarafından kontrol edilirler. Özel Öğrenci Barındırma Yönetmeliği’nde belirtilen kurallara uygun olarak yönetilirler. İncelediğiniz yerin hangi kuruma bağlı olduğunu sorabilirsiniz.
Özel Yurt Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyim?
Öncelikle şuanda yasal veya yasal olmadan hizmet veren apart, öğrenci evi, öğrenci süiti vb. isimler anılan tüm işletmelere yurt denilen Öğrenci Konaklama Sektörü hakkında bir ön bilgi verelim.
Her ne isim altında olursa olsun, öğrenciye konaklama hizmeti verecek olan özel yurdun Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndan RUHSAT alması gerekir. RUHSAT almayan hiçbir binanın öğrenci barındırması yasal değildir. Bu binalar tespit edildiğinde valilikçe para cezası verilerek ruhsat alması istenir ruhsat almazsa kapatılır. Sizde bu firma ile sözleşme yaptıysanız ortada kalırsınız. Paranızı geri alamayabilir kalan senetlerinizi de ödersiniz.
Değerli arkadaşlar üniversite eğitim yaşamınızın daha başında, yurt aramak konusunda karşınıza çıkma ihtimali olan konularda, sizlere fayda sağlayabilmesi açısından bilgilerimizi paylaşmaya çalışacağız.
Yasal Konaklama Hizmeti Veren İşletmeler Nelerdir?
1-) ÖZEL YURT
Özel Yurtlarda sadece üniversite öğrencileri konaklayabilir otel pansiyon vb. gibi günü birlik konaklama hizmeti veremez. Sermayesinin ve olası her türlü masrafın girişimci tarafından karşılandığı, yeterince öğrenci olmadığında yâda diğer ticari ve ekonomik zorluklarda yaşanacak tüm riskleri alan, devletten hiç bir şekilde ekonomik katkı alamayan, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından denetlenen ve ruhsatlandıran kurumlara özel yurt denir. Özel Yurtlar sadece barınma hizmeti dışında barındırdığı öğrencilerine kahvaltı, yemek, servis, çamaşırhane vb. başka hizmetler de verebilen ticari işletmelerdir. Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın dışında hiç bir yere bağlı olamazlar.
a) Özel öğrenci yurdu açacak olan kişinin yüz kızartıcı ve diğer suçlardan sabıkası olmaması RUHSAT almak için ilk şarttır. Ayrıca eğer işletmeyi açacak olan kişi lisans mezunu veya kurum müdürü değil ise hiçbir şekilde yurtta görev alamaz ve öğrenci ile ilgisi olmaz. Öğrenciler ile Kurum Müdürü veya yönetim memuru ilgilenir.
b) Beton tazyik derecesi belli sınırların altında olan ve depreme dayanıklı olmayan binalara RUHSAT verilmez.
c) Yurt Müdürünün Lisans Mezunu olma şartı aranır.
d) Yangın Merdiveni, yangın önleme ve gaz kaçağı erken uyarı sistemleri olmayan binalara RUHSAT verilmez.
e) Eğitim süresi içinde uygulanacak fiyat Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bildirilir. Dolayısıyla öğrencinin anlaşma yapılan süreç içerisinde farklı ve fahiş fiyatlar verilerek mağdur edilmesi önlenir.
f) Özel yurtlarda olası her türlü mağduriyette, öğrenciler Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın ilgili mevzuat ve yasalarının güvencesi altındadır.
g) Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndan yasal çalışma belgesini almış Özel Yurtlar, Öğrenci Pansiyonları ve Öğrenci Apartları’nda yapılması taahhüt edilmiş tüm hizmetler, yönetmeliklerle belirlenir ve periyodik olarak denetlenir.
h) Bu yurtlar ticari işletme olduğundan bağış, yardım vb. yan gelirleri olmadan, öğrenciler ile yaptıkları sözleşme karşılığında tahsil ettikleri ödemeler ile hizmetlerini devam ettirmektedirler.
ı) Öğrencinin özel yurtla karşılıklı olarak imzaladığı sözleşmede belirtilen hizmetleri alamadığı gibi sorunlarda, özel yurdun bulunduğu İl veya İlçede bulunan Gençlik ve Spor Bakanlığı Müdürlükleri’ne ve Tüketici Hakem Heyetleri ’ne vakit geçirmeden başvurarak kendinizi güven altında hissedebilir, hakkınızı arayabilirsiniz.
2-) KREDİ VE YURTLAR KURUMU YURTLARI
Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurtlarına sadece üniversite öğrencileri kabul edilir. Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı olarak, bina, personel, ısınma, yeme-içme gibi her türlü hizmet giderinin devlet tarafından karşılandığı yurttur. Bu yurtlarda konaklayacak öğrenciler, Kredi ve Yurtlar Kurumuna başvuru yapan öğrenciler arasından aranan kriterlere göre seçilerek yurda yerleştirilir ve düşük bir ücret karşılığında hizmet alırlar. Sosyal devlet olmanın gereği olarak genelde ekonomik durumu çok uygun olmayan aile ve öğrencilere katkı sağlamak amacıyla hizmet veren kurumlardır.
3-) DEVLET DESTEKLİ VAKIF ve DERNEK YURTLARI
Bu kategorideki yurtlara sadece üniversite öğrencileri kabul edilir. Konaklama ve diğer tüm giderlerin vakıflara yapılan ayni ve nakdi yardımlarla karşılandığı kurumlardır. Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı özel yurtlardan çok önemli bir kaç farklılıkları vardır.
a) Bu yazı yazıldığı tarihte ve öncesinde, Devlet tarafından istenen şartlara sahip olan bu vakıflarda konaklayan her bir öğrenciye yemek ve barınma desteği adı altında ayda 1.350 TL, yılda 13.500 TL karşılıksız destek verilmektedir. Vakıf yurtları bu desteğin dışında öğrenciden ayrıca ücret almaktadırlar.
b)Elektrik, su gibi giderleri de özel yurtlara göre çok daha düşük fiyatlardan ücretlendirilmektedir.
c) Ayrıca hayırsever vatandaşlarımız tarafından verilen bina, arazi, arsa, kurban, yiyecek ve nakit bağışlarıyla da gelir elde etmektedirler.
4-) OTEL, MOTEL, PANSİYON
Bu tür işletmelerde kadın, erkek, öğrenci ve sektör ayırmadan on sekiz yasal yaş sınırını aşmış her müşteri kabul edilir. Aylık, haftalık, günlük, gecelik hatta saatlik olarak bile konaklama hizmeti verilebilir. Ruhsatları bağlı bulundukları Belediyeler veya Turizm Bakanlığı tarafından verilir. İşletmelerde öğrenciler kısa süreli olarak konaklayabilir. Bu tür işletmelerde işletmecinin tasarrufuna bağlı olarak, sadece kız veya sadece erkek öğrenciye konaklama hizmeti vermiş olmasının resmi anlamda hiç bir bağlayıcılığı yoktur. Çünkü bu tür işletmelerin aldıkları işyeri açma belgesi gereği sadece öğrenci barındırması yasal değildir. Ruhsatları günlük konaklama amaçlıdır. Emniyet Genel Müdürlüğü’ne konaklayan kişileri bildirmek zorundadırlar.
Yasal Konaklama Hizmeti Vermeyen İşletmeler Nelerdir?
ÖĞRENCİ APARTI, REZİDANS, ÖĞRENCİ EVİ, KONUKEVİ vs.
Bu isimleri çoğaltabilirsiniz hatta broşürlerine yurtta yazabilirler. Çünkü isimlerin hiç önemi yoktur. Bu grupta yer alanlar hiç bir yerden ruhsatı olmayan tamamen kaçak barınma hizmeti veren binalardır. En tehlikeli grup bu şekilde çalışanlardır. Üniversite kayıt zamanında afiş veya benzeri reklam ürünlerini kayıt bitene kadar kullanırlar. Öğrencilerden depozito, ön ödeme ve ilk ayın kirası gibi isimlerle ödeme alıp, devam eden ayların senetlerini imzalattıktan sonra ortadan kaybolabilirler.
Yâda hizmet vermeye başladıklarında; kış günü kalorifer yanmayabilir, binada (yolgeçen hanı gibi) hiç güvenlik önlemi bulunmayabilir, aile işletmesiyiz diyerek aile ile aynı salonda yemek yiyebilir aynı banyo ve WC’yi kullanmak zorunda kalabilirsiniz. Kısacası senetler imzalatılana kadar verilen sözlerin hepsi, bir sözleşmeyle kayıt altına alınmamış olması yüzünden kısa zamanda unutulur. Almadığınız hizmetin bedelini yasal yolla da olsa ödemek zorunda kalırsınız.
Hangi tür işletmeyi seçerseniz seçin yapılacak yıllık sözleşmeyi çok iyi bir şekilde okuyup tüm detayların yazılı olarak yer almasına dikkat ederek, yurtla anlaşmaya vardıktan sonra imzalamanız gerekir.
Sevgili arkadaşlar, bu yazımızın sizlere üniversite hayatınızın sağlıklı bir şekilde yürümesi için yaşayacağınız alanı seçmede faydalı olacağını düşünüyoruz. Yazımızda emek ve yaşanmışlık var. Diğer öğrenci arkadaşlarınızın da faydalanabilmesi için link olarak sosyal medya hesaplarınızda paylaşmanızı rica ederiz.
